‘Asrın felaketi’nin üzerinden 21 yıl geçti

Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nden etkilenen kentler, 21 yılda yapılan çalışmalarla depremin acı izlerini silmeyi başardı.

Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan ve “asrın felaketi” olarak tanımlanan Marmara Depremi’nin acı izleri, ardından geçen 21 yılda yapılan çalışmalarla silindi.

17 Ağustos 1999’da saat 03.02’de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Depremi, Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Düzce ve Yalova’da yıkıma yol açtı.

TBMM Deprem Ri̇ski̇ni̇n Araştırılarak Deprem Yöneti̇mi̇nde Alınması Gereken Önlemleri̇n Beli̇rlenmesi̇ Amacıyla Kurulan Mecli̇s Araştırması Komi̇syonu’nun Temmuz 2010 tarihli raporuna göre, depremde 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı. Yaklaşık 200 bin kişinin evsiz kaldığı, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 iş yerinin yıkıldığı depremden 16 milyona yakın kişi değişik düzeylerde etkilendi, 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 iş yerinde hasar tespit edildi.

İstanbul’da en fazla hasar Avcılar’daydı
Marmara Depremi’nde, İstanbul’da 454 kişi yaşamını yitirdi. Yalova, Düzce ve Gölcük’ten getirilen yaralılardan hayatını kaybedenlerle bu sayı 981’e çıktı.

İstanbul’da 1880 kişinin yaralandığı depremde, 41 bine yakın konut ve iş yerinde hasar oluştu, 18 bin 162 konut orta ve ağır şiddetteki hasar yüzünden oturulamaz hale geldi.

İlde 3 bin 171 okuldan 820’si hasar gördü. Bunlardan 118’inde orta, 13’ünde ağır hasar belirlendi. İstanbul’daki 10 bine yakın kamu binasının 1137’sinde az, 387’sinde orta, 37’sinde ise ağır hasar oluştu.

Depremden İstanbul’da en çok Avcılar zarar görürken, ilçede 270 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi de yaralandı. 1823 konut ve 326 iş yerinin yıkıldığı ya da ağır hasar gördüğü ilçede, 5 bin 106 konut ve 872 iş yerinde orta hasar, 3 bin 685 konut ve 461 iş yerinde de hafif hasar meydana geldi.

En fazla ekonomik kayıp oluşturan 6. deprem
Uluslararası Afet Veri Tabanı EM-DAT sitesinde yer alan bilgiye göre, 17 Ağustos depremi, dünyada 1900-2009 yıllarında meydana gelen depremler arasında 20 milyar dolarla en fazla ekonomik kayıp oluşturan 6. büyük deprem olarak belirlendi.

Bakanlıklar ile TOKİ ve diğer kurumların iş birliğinde yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarıyla depremin yaraları büyük oranda sarıldı.

Marmara Depremi’nde yıkımın yaşandığı kentlerde, TOKİ, belediye ve özel sektör tarafından deprem yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut inşa edildi.

Başta okullar ve hastaneler gibi kamu binaları olmak üzere hafif hasarlı binalar depreme karşı güçlendirildi.

Bazı illerde depremzedeler, kalıcı konutların yapım sürecinde kurulan prefabrike evlerde hayatını sürdürdü.

Kocaeli’de depremin izleri silindi
Binlerce insanın yaşamını yitirdiği, ev ve iş yerinin yıkıldığı Kocaeli, 21 yılın ardından facianın acı izlerinden uzak bir görüntü ortaya koyuyor.

Depremde en ağır yıkımın yaşandığı kent olan Kocaeli’de, TOKİ, belediye ve özel sektör tarafından deprem yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut yapıldı.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Kent Konut tarafından tamamlanan 31 proje kapsamında 9 bin 820 konut teslim edildi, 327 konutun ise inşası sürüyor.

Sismolojik İzleme ve Deprem Eğitim Merkezinde deprem anı ve sonrasında yapılması gerekenler konusunda verilen eğitimlerden şimdiye kadar 90 bin 716 kişi faydalandı.

Yeşil alan oranının 11 kat artırıldığı kentte, SEKA Kağıt Fabrikası alanında Türkiye’nin en büyük endüstriyel dönüşümlerinden biri gerçekleştirilerek Seka Park kuruldu.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü iş birliğiyle hazırlanan “Kocaeli İli Afet Zararlarının Azaltılmasında Akıllı Kent Uygulaması Projesi” kapsamında “acil müdahale” ve “erken uyarı” sistemi kurulması için çalışmalar devam ediyor.

İmzalanan protokolün ardından Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilen 31 deprem istasyonunun yanına AFAD tarafından 10 istasyon daha kuruldu.

Kocaeli’de farklı noktalara kurulan 41 deprem kayıt istasyonundan elde edilen verilerle deprem haritaları ve master planlar hazırlanıyor, riskli alanlar izleniyor.

Kocaeli ihracatını her yıl artırdı
Türk imalat sanayisinin kalbi konumundaki Kocaeli, depremin ardından geçen 21 yıllık süreçte ihracatını çok büyük oranda artırdı.

İstanbul ve Kocaeli sanayisine olan stratejik yakınlığı dolayısıyla deniz taşımacılığında önemli bir merkez haline gelen İzmit Körfezi’ndeki limanlarda taşınan yük miktarı da her geçen gün artıyor.

Sakarya’da yatay kentleşme modeli yürütülüyor
Marmara Depremi’nde büyük yıkım yaşanan Sakarya da bu süreçte hem kentsel dönüşüm hem de sanayideki hamleleriyle başarılara imza attı.

Afet sonrası başlatılan çalışmalarla Camili, Korucuk ve Karaman mahallelerinde Valilik ve resmi kurumların da içerisinde yer aldığı “yeni yerleşim bölgesi” oluşturuldu.

TOKİ tarafından deprem yönetmeliğine uygun inşa edilen konutlarda güvenle yaşamlarını sürdüren vatandaşlar, Büyükşehir Belediyesince yapılan Yenikent Park, Yenikent Kültür Merkezi ve Korucuk Park gibi sosyal donatı alanlarında keyifli vakit geçiriyor.

Çok katlı binalara ruhsat verilmeyen, olası depremleri en az kayıpla atlatabilmek amacıyla yatay kentleşme modeli yürütülen şehir, kentsel dönüşümde de Türkiye’ye örnek oluyor.

Erenler ilçesinde Yenimahalle ve Küpçüler mahallelerinde 666 dönüm alan üzerinde yürütülen ve 9 etaptan oluşan “Erenler Belediyesi Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamında yıkılan konutların yerine yenileri yapılarak hak sahiplerine teslim ediliyor. Belediye bütçesiyle etap etap gerçekleşen projede, konut yapımı için çalışmalar devam ediyor.

Olası afetlere hazırlıklı olunması amacıyla Büyükşehir Belediyesince kente Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) kazandırıldı. Yaklaşık 9 büyüklüğündeki depreme dayanıklı inşa edilen AKOM, olası bir afet durumunda şehrin kriz merkezi olarak hizmet sunacak.

Şehir ekonomisi katlanarak büyüdü
Sakarya’da sanayici ve yatırımcılara sağlanan teşviklerle iş dünyası da adeta ayağa kaldırıldı.

Depremde büyük yıkımın yaşandığı kentlerden biri olan Sakarya, 21 yılda gerçekleşen yatırım ve teşviklerle ihracatını 180 milyon dolarlardan yaklaşık 6 milyar dolara çıkardı.

Kentte 1999 yılında 1 olan organize sanayi bölgesi sayısı bu süre zarfında 11’e ulaştı. Depremin yaralarını saran kent, 21 yılda ekonomisini 33’e katladı.

Türkiye’nin otomotiv ihracatında lokomotif şehirleri arasında yer alan Sakarya, yaptığı dış satımlarla ülke ekonomisine güç katmayı sürdürüyor.

Karasu ilçesinde 1995’te temeli atılan ve 2017 yılında hizmete açılan Batı Karadeniz’in en büyük limanlarından Karasu Limanı da kentin ihracatına katkı sunuyor.

Limanda başlayan Ro-Ro seferleriyle kent ve ülke ihracatına daha fazla katkı sunulması hedefleniyor.